Իմ ճամբարային ամենաուրախ օրն այն օրն էր,երբ մենք Վայոց ձորի ճամբարականների հետ գնացինք Երևանի 2800 ամյակին նվիրված այգի։Մեզ համար այդ ճամփորդությունը կազմակերպել էին ընկեր Սյուզաննան,ընկեր Շամիրամը և ընկեր Սուսաննան։Մենք այնտեղ ինքնագլոր վարեցինք,շատրվանների մոտ թրջվեցինք,պաղպաղակ կերանք,զբոսնեցինք և լավ տպավորություններով հետ վերադարձանք
Էրիկ Վանյան,Հարավային դպրոց,4.1 դասարան
Առյուծը գիշատիչ կենդանի է: Նա ապրում է կիսաանապատներում և անապատներում:
Հասուն առյուծի մարմնի երկարությունը մոտ երկու մետր է, պոչի երկարությունը՝ մինչև մեկ մետր: Նա կշռում է երկու հարյուր հիսուն կիլոգրամ: Առյուծը գիշերային կյանք է վարում: Մսակեր է: Առյուծին համարում են անտառի արքա, ինչպես նաև գազանների արքա: Նա վստահ է իր ուժերի վրա: Երբեք չի թաքնվում և գաղտագողի չի հարձակվում: Առյուծը ուժեղ է, ճարպիկ, համարձակ: Նա գեղեցիկ կենդանի է:
Երկար ժամանակ առյուծներն անապատների տիրակալներն են եղել: Սակայն մարդիկ հազվադեպ են կարողացել առյուծ որսալ: Պատահել է, որ առյուծը նույնիսկ գյուղեր է մտել և մարդկանց աչքի առաջ տարել ցուլ կամ կով:
Առյուծներն առաջին հերթին ոչնչացնում են հիվանդ, թույլ կենդանիներին:
Այժմ առյուծների որսն արգելված է և հատուկ թույլտվությամբ է կարելի որսալ միայն կենդանաբանական այգիների համար: Առյուծներ կան նաև Երևանի կենդանաբանական այգում:
Առյուծի նորածին ձագերը՝ կորյունները, որ սովորաբար երեքն են լինում, շատ փոքր են ծնվում (մոտավորապես երեսուն սանտիմետր) ու ոչ միագույն: Նրանք մեծանալով դառնում են միագույն: Առյուծն ապրում է քսանհինգից երեսուն տարի:
Առյուծներն ապրում են խմբերով, որտեղ լինում են երկուսից ավելի արուներ (տղա) և էգեր (աղջիկ): Նրանք ամբողջ կյանքն ապրում են միասին, առանց իրարից բաժանվելու և միասին են մեծացնում իրենց ձագերին:
Առաջադրանք
Ինչպիսի՞ն են առյուծի ձագերը: Տեքստից դո´ւրս գրիր այդ հատվածը:
Առյուծի նորածին ձագերը՝ կորյունները, որ սովորաբար երեքն են լինում, շատ փոքր են ծնվում (մոտավորապես երեսուն սանտիմետր) ու ոչ միագույն: Նրանք մեծանալով դառնում են միագույն:
Գրի´ր՝ ի՞նչ նոր բան իմացար առյուծների մասին:
Ես իմացա, որ առյուծը նույնիսկ գյուղեր է մտել և մարդկանց աչքի առաջ տարել ցուլ կամ կով:
Զարկ՝նախքան լողը՝89
Զարկ՝լողալուց հետո՝132
Լողավազանի երկարությունը՝6 մ 75 սմ=675 սմ
Լողացել եմ՝2 x 6 մ 75 սմ=1350 սմ
1 վայրկյանում լողացել եմ 135 սմ ճանապարհ
1 րոպեում՝կլողամ 60×135=8100 սմ ճանապարհ
1 ժամում կլողամ՝3600×135=486000 սմ ճանապարհ
Իմ ընտրած գիրքը
Իմ ամենասիրելի խաղը
Իմ ամենասիրելի խաղերից է ֆուտբոլը։Մեր դպրոցի բակում կա մեծ ֆուտբոլի դաշտ։Այնտեղ ես իմ դասընկերների՝Ռաֆայելի,Նարեկի,Արշակի,Սեմի,Վահանի,Վահագնի հետ, խաղում եմ ֆուտբոլ։Մենք ամեն օր անհամբեր սպասում ենք,թե երբ է սկսվելու երկար դասամիջոցը,որպեսզի հագնենք մեր համազգեստները և իջնենք բակ ֆուտբոլ խաղալու։Մենք մեր թիմով սիրում ենք մրցել հինգերորդ դասարանի,չորրորդ դասարանի սովորողների դեմ։Ես նաև ֆուտբոլ եմ խաղում իմ բակի ընկերների հետ։Մեր ֆուտբոլային խաղերը շատ հետաքրքիր են անցնում։
Տարօրինակ աշխարհում
Մի գեղեցիկ աղջիկ է լինում,անունը՝ Լիլիթ։Նա ուներ կանաչ աչքեր,կապտավուն մազեր։Նա շատ էր ցանկանում միայնակ ճամփորդել,բայց մայրիկը չէր թողնում։ Լիլիթը դեռ շատ փոքր էր և միայնակ չէր կարող ճամփորդել։Սակայն, մի օր,երբ բոլորը քնած են լինում, նա փախչում է տնից և գնում է ճամփորդելու։Ճանապարհին նրան մի դինոզավր է հանդիպում։Քանի որ Լիլիթը շատ հոգնած էր,նա նստում է դինոզավրի մեջքին և շարունակում իր ճանապարհը։Առավոտյան նա հասնում է մի տարօրինակ քաղաք։Այդ քաղաքի տները կլոր էին,պատուհանները՝ եռանկյուն,ամեն ինչ կառուցված էր հակառակ ուղղությամբ։Այնտեղ նա տեսավ նաև տարօրինակ մարդկանց։Նրանք շատ բարձրահասակ էին,ունեին եռանկյուն գլուխ,կարողանում էին թռչել թռչունների նման։Լիլիթը ցանկացավ տուն վերադառնալ,որովհետև նրան դուր չեկավ այդ տարօրինակ քաղաքն ու տարօրինակ մարդիկ։Այդ պահին դինոզավրն եկավ նրա մոտ և ասաց․
-Նստի՛ր իմ մեջքին, Լիլի՛թ,ես քեզ տուն կտանեմ։
Երկնքում թռչելով դինոզավրը Լիլիթին տուն էր տանում։Վերջապես նա հասավ տուն,շնորհակալություն հայտնեց դինոզավրին։Լիլիթի մայրիկը,երբ նրան տեսավ շատ ուրախացավ։Լիլիթը հասկացավ,որ այսուհետ նա չպետք է միայնակ ճամփորդի։
Իմ քաշը՝26 կգ 600 գ
Իմ քաշը պայուսակով՝29 կգ 200 գ
Պայուսակիս զանգվածը՝29 կգ 200 գ-26 կգ 600 կգ= 28 կգ 1200 գ-26 կգ 600 գ=2 կգ 600 գ
Պատկերի անվանումը՝ուղղանկյուն
Ուղղանկյան երկարություն՝20 սմ։
Ուղղանկյան լայնություն՝14 սմ։
P=2×20+2×14=68 սմ։
S=20×14=280 սմ ^2։
Պատկերի անվանումը՝հավասարակողմ եռանկյուն
Եռանկյան կողմի երկարությունը՝27 սմ։
P=3×27=81 սմ։
Պատկերի անվանումը՝քառակուսի
Քառակուսու կողմի երկարությունը՝29 սմ։
P=4×29=116 սմ
S=29×29=841 սմ ^2
Կողմնացույց չլինելու պատճառով մենք երկար ժամանակ թափառում էինք անծանոթ ծովերում։
Մեր նավն անընդհատ շրջապատում էին շնաձկներ, կետեր և ուրիշ ծովային հսկաներ։
Վերջապես դեմ առանք այնպիսի մի ձկան, որն այնքան մեծ էր, այնքան մեծ, որ գլխի մոտ կանգնած, պոչը տեսնել չէինք կարողանում։
Երբ այդ ձուկն ուզեց ջուր խմել, բերանը բաց արեց, և ջուրը գետի նման նրա կոկորդը հոսեց՝ իր հետևից քարշ տալով մեր նավը։ Կարող եք պատկերացնել, թե մեր մեջ ինչ իրարանցում ընկավ։ Մինչև անգամ ես, որ այնքան քաջ եմ, էլի վախից դողդողացի։
Բայց ձկան փորի մեջ նավահանգստի պես խաղաղ էր։ Ձկան փորը լիքն էր նավերով, որ ագահ կենդանին վաղուց էր կուլ տվել։ Օ՜, եթե դուք գիտենայիք, թե ինչպիսի խավար էր այնտեղ։ Չէ՞ որ մենք չէինք տեսնում ո՛չ արև, ո՛չ աստղեր, ո՛չ լուսին։ Ձուկն օրական երկու անգամ էր ջուր խմում, և ամեն անգամ, երբ ջուրը նրա կոկորդն էր հոսում, մեր նավը բարձրանում էր հսկա ալիքների վրա։ Մնացած ժամանակ ձկան փորի մեջ չոր էր։
Երբ որ ջուրը ցամաքեց, ես ու նավապետն իջանք զբոսանքի։ Այստեղ մենք հանդիպեցինք ողջ աշխարհի ծովայինների՝ շվեդացիների, անգլիացիների, պորտուգալացիների։ Նրանց թիվը ձկան փորի մեջ տասը հազարի էր հասնում։ Նրանցից շատերն արդեն մի քանի տարի ապրում էին ձկան փորում։ Ես նրանց առաջարկեցի հավաքվել ու քննության առնել այս տոթ բանտից ազատվելու ծրագիրը։
Ինձ նախագահ ընտրեցին, բայց հենց այն րոպեին, երբ ես ժողովը բաց արի, անիծված ձուկն սկսեց նորից ջուր խմել, և մենք մեր նավերը փախանք։
Մյուս օրը կրկին հավաքվեցինք, և ես հետևյալ առաջարկն արի. երկու ամենաբարձր կայմերը իրար կապենք և հենց որ ձուկը բերանը բաց անի, դեմ տանք ծնոտներին։ Այն ժամանակ ձկան բերանը բաց կմնա, և մենք հեշտությամբ դուրս կգանք։
Առաջարկությունս անցավ միաձայն։
Երկու հարյուր ամրակազմ նավաստիներ կայմերը դեմ տվին ձկան ծնոտներին, և նա այլևս բերանը փակել չկարողացավ։ Նավերն ուրախ-ուրախ ձկան փորից դուրս լողացին։
Պարզվեց, որ այդ հսկայի փորում յոթանասունհինգ նավ է եղել, կարո՞ղ եք պատկերացնել, թե ինչ ահագին մարմին ուներ։
Կայմերն, իհարկե, թողինք ձկան բերանում, որ նա այլևս ոչ ոքի կուլ տալ չկարողանա։
Մենք դեպի ափն ուղղվեցինք, և ես շտապեցի ցամաք դուրս գալ, հայտնելով ուղեկիցներիս, որ այլևս ոչ մի ժամանակ և ոչ մի տեղ չեմ գնա, որ բավական են այն նեղությունները, որ կրեցի, իսկ այժմ հանգստանալ եմ ուզում։
Իմ արկածները շատ հոգնեցրել էին ինձ, և որոշեցի հանգիստ կյանք վարել։
Տեքստային առաջադրանքներ
1 միավոր
ա) Նավաստիները չէին նկատել ձկանը:
բ) Ձուկը սոված էր և կուլ տվեց նավը:
գ) Ձուկը ջուր խմեց, ջրի հետ նավն էլ հայտնվեց փորի մեջ:
դ) Պատճառը նշված չէ:
2 . Ի՞նչ առաջարկ արեց հեղինակը ձկան փորում վաղուց գտնվողներին, որ կարողանան դուրս գալ ձկան փորից: 1 միավոր
Նա ասաց,որ երկու ամենաբարձր կայմերը իրար կապեն և հենց որ ձուկը բերանը բաց անի, դեմ տան ծնոտներին։ Այն ժամանակ ձկան բերանը բաց կմնա, և նրանք հեշտությամբ դուրս կգան։
2.Նավաստիներն ինչո՞ւ կայմերը թողեցին ձկան բերանում:1 միավոր
Նավաստիներն կայմերը թողեցին ձկան բերանում, որպեսզի բերանը բաց մնա և նրանք հեշտությամբ դուրս գան։
3.Տեքստից դո՛ւրս գրիր մեկ պատմողական նախադասություն և դարձրո՛ւ հարցական։ 1 միավոր
Մեր նավն անընդհատ շրջապատում էին շնաձկներ, կետեր և ուրիշ ծովային հսկաներ։
Մեր նավն անընդհատ շրջապատում էին շնաձկնե՞ր, կետե՞ր և ուրիշ ծովային հսկանե՞ր։
Ձուկը բացեց բերանը։
Մեծ ձուկը դանդաղ բացեց իր հսկա բերանը։
Բառային առաջադրանքներ
լողալ-լող
հանգստանալ-հանգիստ
խաղալ-խաղ
զրուցել-զրույց
Տեքստից դո՛ւրս գրիր թվականները։ 1 միավոր
Երկու,յոթանասունվեց
Գոյականներից առաջ գրի՛ր՝ ինչպիսի հարցին պատասխանող բառեր։ 1 միավոր
Մեծ ձուկ
Փոքրիկ նավ
Քաջ ճանապարհորդ
Սև ծով
Քաջ-խիզախ
հսկա-մեծ
նորից-կրկին
այժմ-հիմա
Խաղաղ-վեճ
Չոր-փափուկ
Դուրս-ներս
Հանգիստ-անհանգիստ
Ողջույն:Ես Էրիկն եմ,սովորում եմ «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հարավային դպրոցում։Սիրում եմ աշխատել համակարգչով,ճամփորդել, լուծել խնդիրներ,հեծանիվ վարել։Հավաքում եմ տարբեր տեսակի լեգոներ և փազլներ։
